Rosnąca konkurencja oraz chęć maksymalizowania zysków sprawia, że firmy muszą ciągle doskonalić swój proces produkcyjny. Jednym ze sposobów na jego usprawnianie jest lean manufacturing, który zakłada ukierunkowanie starań na klienta oraz eliminację marnotrawstwa zasobów. Dowiedz się, jakie są zasady lean manufacturing.

Spis treści:

Czym jest lean manufacturing?

W jaki sposób można w prosty sposób wyjaśnić koncepcję lean manufacturing? To system zarządzania produkcją, który został stworzony na podstawie systemu produkcyjnego Toyoty. Zgodnie z jego zasadami, nadrzędnym celem każdej firmy i przedsiębiorstwa, w której wprowadzono lean manufacturing, powinno być maksymalizowanie wartości dla klienta przy jednoczesnym wyeliminowaniu wszelkiego rodzaju marnotrawstwa.

Mowa tu zarówno o niegospodarności w kwestii surowców czy produkcji, jak i marnowaniu czasu pracowników na niepotrzebne czynności. Każde działanie, które angażuje zasoby przedsiębiorstwa i jednoczenie nie dodaje wartości dla klienta, jest z punktu widzenia systemu produkcyjnego lean postrzegane jako marnotrawstwo. Jedną z głównych zasad systemu produkcyjnego Toyoty jest właśnie oszczędne gospodarowanie wszystkimi zasobami.

Po raz pierwszy termin lean manufacturing został użyty w 1988 roku w publikacji “Triumph of the Lean Production System. Management Review” autorstwa Johna Krafcika. Określił on w ten sposób alternatywny dla popularnej produkcji masowej proces produkcyjny. 

W kolejnych latach sposób myślenia lean został też rozszerzony o pojęcie lean management. Dotyczy on nie tylko samej produkcji, ale również sposobu zarządzania projektem oraz całym przedsiębiorstwem. U jego podstaw leży założenie, że wszyscy pracownicy danej organizacji nastawieni są na ciągłe obniżanie kosztów produkcji, przy jednoczesnym podnoszeniu jakości produktów oraz skracaniu czasu dostaw.

Podstawowe zasady lean manufacturing to wspomniane już wcześniej zdefiniowanie wartości dla klienta, określenie strumienia wartości dla produktu, stworzenie warunków swobodnego przepływu materiałów, wprowadzenie ciągu ssącego na linii klient-dostawca oraz ciągłe doskonalenie produkcji. Produkcja lean zakłada, że każdy klient jest zarówno początkiem, jak i końcem operacji produkcyjnej. Dlatego właśnie wszelka optymalizacja powinna być w pierwszej kolejności ukierunkowana na realizowanie potrzeb klienta.

Zasady lean manufacturing i najważniejsze praktyki

Tak jak już wspomnieliśmy, system produkcyjny lean ma 5 podstawowych zasad. Przypomnijmy je raz jeszcze. Należy do nich: zdefiniowanie wartości, określenie strumienia wartości, stworzenie swobodnego przepływu materiałów, ustanowienie ciągu ssącego oraz ciągłe doskonalenie. Omówimy teraz krótko każdy z nich.

Zdefiniowanie wartości polega na zadaniu sobie pytania dotyczącego tego, za co klient jest gotowy zapłacić. Kupując produkt, klient chce zapłacić za to co dany wytwór oferuje. Posługując się przykładem z branży kosmetycznej: klient płaci za kosmetyk, za efekty, jakie przynosi jego zastosowanie i czasami za atrakcyjne opakowanie. Nie interesują go koszty transportu, magazynowania, przezbrojenia linii. Z tego względu zarządzenie projektem powinno być prowadzone tak, by wszystkie te procesy ograniczyć do minimum.

Określenie strumienia wartości powinno zacząć się od zdefiniowania początku i końca analizowanego procesu. Następnie należy określić, w którym jego miejscu powstaje wartość dodana, gdzie ponoszone są straty niemożliwe do usunięcia, a gdzie można je wyeliminować w procesie optymalizacji.

System produkcyjny lean zakłada optymalizację przepływu towaru do klienta. Chodzi tu m.in. o wyeliminowanie niepotrzebnego przepakowywania lub oczekiwania na dostawę surowców. W tym celu konieczna jest m.in. wydajna sieć dostawców.

Jak należy rozumieć utworzenie ciągu ssącego na linii klient-dostawca? Założeniem produkcji lean jest produkowanie wyrobów tylko wtedy, gdy jest na nie zapotrzebowanie. Nadprodukcja wiąże się ze zwiększonymi kosztami magazynowania, co jest rzecz jasna marnotrawieniem zasobów. Dlatego w miarę możliwości firmy powinny produkować tylko wtedy, gdy na dane produkty złożone zostało zamówienie.

Zgodnie z piątą zasadą, sposób myślenia lean zakłada, że proces doskonalenia nigdy tak naprawdę się nie kończy. Zawsze można coś poprawić w samym procesie produkcyjnym lub w sposobie jego zarządzania.

Narzędzia lean manufacturing i korzyści wdrożenia koncepcji

Jakie narzędzia i techniki lean manufacturing składają się na cały system zarządzania produkcją? Jedną z najbardziej znanych zasad jest Kaizen. Zakłada ona, że ciągłe zaangażowanie pracowników oraz ich doskonalenie się wpływa w większym stopniu na rozwój firmy niż sporadyczne, większe usprawnienia.

Inne narzędzia lean manufacturing to na przykład zasada 5S oraz Poka-Yoke. 5S oznacza 5 kroków: sortowanie, systematykę, sprzątanie, standaryzację i samodyscyplinę. Mają one sprawić, że miejsce pracy będzie dobrze zorganizowane i uporządkowane. Z kolei Poka-Yoke ma za zadanie eliminować błędy. Narzędzie to zakłada, że za popełniony błąd nie jest odpowiedzialny pracownik a proces, którym możliwe jest jego popełnienie.

TPM, czyli Total Productive Maintenance ma z kolei zapewniać maksymalne wykorzystanie efektywności maszyn i urządzeń. Zgodnie z jego założeniami, prace utrzymania ruchu prowadzone są w taki sposób by, w jak najmniejszym stopniu utrudniać proces produkcyjny przy jednoczesnym niedopuszczeniu do awarii maszyn lub narzędzi.

Praktyki lean manufacturing zakładają również utworzenie strumienia wartości (VPM), dzięki któremu możliwe jest zbieranie danych o przepływie elementów fizycznych oraz informacji. Lean manufacturing wykorzystuje również system SMED. Polega on na szybkim przezbrajaniu maszyn oraz procesów, z wykorzystaniem minimalnej ilości narzędzi. Dzięki temu przestoje produkcji poświęcone na przezbrojenia są znacznie krótsze.

Lean manufacturing – podsumowanie

Mamy nadzieję, że po lekturze naszego artykułu wiesz już, na czym polega lean manufacturing. Ten system zarządzania produkcją powstał w oparciu o założenia systemu produkcyjnego Toyoty. Zakłada on ukierunkowanie produkcji na realizację potrzeb klienta oraz minimalizację strat wszelkiego rodzaju zasobów. U podstaw sposobu myślenia lean leży również przekonanie, że proces doskonalenia nigdy się nie kończy.

Najważniejsze zasady lean manufacturing to zdefiniowanie wartości, określenie strumienia wartości, stworzenie swobodnego przepływu materiałów, ustanowienie ciągu ssącego oraz wspomniane wcześniej ciągłe doskonalenie. Narzędzia, które pozwalają na wprowadzenie lean manufacturing w danej firmie to: Kaizen, zasada 5S, Poka-Yoke, Total Productive Maintenance, VPM oraz system SMED.

Jeżeli jesteś zainteresowany zakupem nowych maszyn produkcyjnych zgodnych z podejściem lean manufacturing, lub dopasowaniem starych urządzeń do tego systemu zarządzania produkcją, to zapraszamy Cię do odwiedzenia naszej strony www.unilogo.com.pl oraz skorzystania z formularza kontaktowego. Zapewniamy, że nasi eksperci pomogą Ci w wybraniu rozwiązania, które spełni wszystkie Twoje potrzeby.